Het is natuurlijk een korte, weinig representatieve trip. Een weekje door Engeland, Schotland en Noord-Ierland, in een poging te achterhalen of de eilandbewoners de Brexit eigenlijk nog wel écht willen. Ik bracht tijd door op markten, in de haven, in de provincie en de stad, hoorde accenten waar ik moeite voor moest doen, legde mijn oor te luisteren bij extreem links en bij extreem rechts. Daartussen hoorde ik mensen zich verontschuldigden voor deze uit de hand gelopen grap. Ik zag ze hun handen ten hemel heffen, daarbij smekend om in godsnaam nu het pad dat was ingeslagen zo snel mogelijk af te maken. Blijven leek al lang geen serieuze optie meer. Maar specifiek leave-stemmers? Ik deed oprecht moeite, maar kreeg ze nauwelijks aan de praat. Dat wil zeggen: ze wilden best met me praten, maar hier wilden ze het niet over hebben.

Het meest uitgebreid onderbouwde antwoord op het ‘waarom’, kwam van een koppel van in de veertig. Hij had donkerblonde plukken net over zijn oren vallen, wat me deed denken aan de Beatles. Zij keek me uitdagend aan, nadat ze zei “Overbevolking. Dat is waarom ik leave heb gestemd.”

Het leek me een ongelukkig stel. Hij zuchtte demonstratief terwijl zij haar verhaal deed en onderbrak haar aan de lopende band. Toen hij dan eindelijk zelf het woord had, liet hij haar er niet meer tussen. Mij ook niet trouwens. Een uitgelezen kans dus om veel op te steken over de redenen achter het leave.

Volgens hem was overbevolking nonsens. Dat er bij hen in de buurt recentelijk veel groen was verdwenen vanwege buitenlanders, leek hem ridicuul als reden om de EU te verlaten. De reden om het EU-lidmaatschap op te zeggen, lag in instituties, jurisdictie en een eigen territorium. “Er zijn ook racisten, dat zijn idioten. Wat geen pas geeft, is om over elkaars land te regeren. Neem Duitsland, Frankrijk, Spanje – het zijn allemaal grootse landen. Juist vanwege hun Frans-heid, hun Duits-heid, etcetera. Dat moet je in z’n waarde laten en niet met elkaar vermengen.”

Het klinkt me als een intellectuele versie van een zuiver-bloed ideologie in de oren, gelardeerd met begrippen die ik me nog herinner uit mijn colleges politieke theorie. Wat hij werkelijk bedoelt? Ik kan er al gauw geen touw meer aan vast knopen. Elke poging om het concreter te maken strandt. Zijn vrouw heeft zich al zeker een kwartier geleden met haar lichaam demonstratief richting de horizon gewend, waar ze meditatief haar blik op richt. Had ik nou zo nodig over dit onderwerp moeten beginnen?

Mijn steeds opzichtigere pogingen om het gesprek af te ronden, gaan stuk voor stuk aan hem verloren. Met de moed der wanhoop probeer ik dan maar door creatief meebuigen het thema Brexit op een zijspoor te zetten. Wat is volgens hen de onderscheidende ‘UK-ness’ van dit eiland? Ze kijken verheugd. Ook zij is weer bij de les. “Wij zijn winnaars. Wij hebben altijd de eerste plek. In veel dingen. Ook in veel sporten bijvoorbeeld”, verzekert ze me. Hij: “Proportioneel aan de omvang van ons land, doen we het beter dan je zou verwachten.”

“En jullie? Jullie hadden vroeger toch de gulden? Wanneer stappen jullie er eigenlijk uit?”

Help!
Waar iemand groot in kan zijn… We zijn terug bij af.

Kunnen we het alsjeblieft weer over iets anders hebben?!