Leescapsule
Afgelopen week was ik voor het eerst in Barcelona. En daar viel het me voor de zoveelste keer op dat zodra je bekend bent in een stad van een bepaalde minimumomvang vrijwel geen enkele grote stad geheimen meer heeft. Je vertaalt gewoon alles naar een Amsterdams equivalent, dat werkt erg verhelderend.
Loop je bijvoorbeeld over de Dam van Barcelona, dan is het geen verrassing dat je daar veel duiven aantreft die je kunt voeren. Op het Damrak van Barcelona weet je dat je er zo snel mogelijk doorheen moet lopen, omdat de leuke dingen ergens anders zijn. En je weet ook dat je daar of in een zijstraat ervan waarschijnlijk niet wilt eten. In de P.C. Hooftstraat van Barcelona laat je je niet van je stuk brengen: als Versace niet op deze hoek zit dan zeker op de volgende. Kom je in een park, dan is direct duidelijk of je hier met een place to be van doen hebt of met een derderangs grasvlakte. En die hotdog-kraam, daar trap je niet in!
Maar ondanks dat overal een Hardrock Café en een Starbucks te vinden zijn blijven er lokale verschillen. Die leveren nauwelijks verwarring of een cultuurschok op, maar zijn zeker intrigerend.
Want wat me ook voor de zoveelste keer opviel was dat men zich zo anders gedraagt in de metro. Ik heb het niet over opstaan voor oudere dametjes of het volume van de bassen van de discman, maar over de papierdichtheid. In metro’s in het buitenland leest namelijk bijna iedereen. En dan niet in gratis dagbladen, nee, in echte boeken. U weet wel, met tweehonderd pagina’s en een voor- en achterkaft, meestal zonder plaatjes. (En met een eindredactie die let op -dt-fouten en kromme grammaticale constructies).
Of men nu een zitplek kan bemachtigen of niet, eenmaal binnen komt het boek uit de tas en dat blijft geopend totdat de metro is gestopt op de halte van de bestemming. En het liefst nog wat langer, want ook op de roltrap kan best een hele pagina worden verwerkt.
De metro is een soort parallelle dimensie, een leescapsule met reizigers die glimlachen naar de pagina’s om daarna weer met de blik op oneindig op te gaan in het hectische straatbeeld.
Misschien zijn deze kleine verschillen wel veelzeggender dan een afwijkende bouwstijl. Ik vraag me af of ze terug te leiden zijn tot het metronetwerk of de mate van beschaving.
11-05-2006 om 10:20 uur
De een leest een boek, de ander staart wat voor zich uit, maar een goed gesprek met een wildvreemde zit er tegenwoordig vaak niet meer in. Dat vind ik dan toch wel weer een beetje jammer.
27-05-2006 om 19:12 uur
Mensen willen niet aangesproken worden, durven elkaar niet aan te spreken en lezen bijvoorbeeld geen boeken of een echte krant door de grote hoeveelheid oppervlakkige sensatielectuur die verspreid wordt op alle mogelijke plekken binnen het openbaar vervoer. De afwezigheid hiervan zou veel goed doen.
29-05-2006 om 22:43 uur
Vervolgonderzoek in Brussel toonde mij slechts één boekenlezer in mijn directe nabijheid, de rest zocht geen enkel excuus om elkaar aan te blijven zwijgen. Ook wel weer eerlijk.